?nternet de yada bir çok farkl? bilgi kayna??nda dijital dönü?üm konusu ile ilgili bilgi arad???n?zda ula?aca??n?z kaynaklar daima öncelikle en son teknolojik geli?melerden, yapay zeka ve makine ö?renmesi uygulamalar?ndan bahsederler. O nedenledir ki bu blogun daha ilk yaz?s?nda “De?i?im insanla ba?lar, yaz?l?mla de?il” ba?l???n? kullanm??t?k. Bu yaz?da ise dijital dönü?ümü yönetmek konusundan ba?lay?p, kurumunuzda bu de?i?ime mâni olan engeller nelerdir sorular? ile bitirece?iz.
Madem Zorunluluk, Neden Ba?lam?yoruz?
Evet dijital dönü?ümü uygulam?? firmalar, uygulamam?? olanlara göre %26 daha fazla kâr ediyorlar, evet verimlilik art???, üretim sürelerinde dü?ü? gibi birçok konuda avantajlar elde ediyorlar fakat bu süreçlere ba?lamak konusunda birçok firma (Amerika’da dahi bu oran %85) halen geride duruyor.
Öncelikle bir tan?m? yeniden yapal?m; Dijital Dönü?üm, dijital teknolojileri kullanarak yeni i? modelleri gerçekle?tirmek, mü?terilere yeni ürün ve hizmetler sunmak, ?irket içi süreçleri daha verimli hale getirmektir.
Bu tan?m?nda belirtti?i üzere, öncelik, dijital teknolojilerle olu?turulabilecek yeni i? modelleri veya yeni iç süreçler olmal?. Var olan dijital teknolojilerin nas?l uygulanaca?? ile ilgili olarak öngörülerde bulunarak, dijital dönü?ümde lider olmak yada dünyada ki farkl? ba?ar? hikayelerine odaklanarak takip eden bir dijital dönü?üm hikayesi yaratmak kurumun seçimi olacakt?r. ?ster sektörünüzde dijital dönü?üme liderlik edin, ister takipçi olun, sonuçta daima ?irketinizin içindeki dönü?ümü de yönetmeniz gerekecektir.
Gelecek madem dijital teknolojilerde, biz neden dijital dönü?üme ?imdi ba?lam?yoruz sorusuna da bir cevap vermek gerekiyor. Bu soruya basitçe birkaç cevap verebiliriz.
- Ba?ar? yolu problemi: Her sektörde oldu?u gibi tekstil sektöründe de birçok üst düzey yönetici ya da ?irket sahibi bulunduklar? noktaya gelirken belirli bir yolu izleyerek gelirler. Bu ba?ar? yolundan ç?kmamak temel gaye haline gelir ve gelecekte de ayn? yolda yer almay?, yolda ö?rendiklerini tekrar etmeye meylederler
- Teknolojiyi Anlamland?ramama Problemi: Kabul etmek gerekir ki h?zla dönü?en ve devaml? olarak yeni teknolojik geli?melerin ya?and??? dünyada, birçok teknolojik geli?menin yap?lan i?e nas?l adapte edilebilece?i net bir ?ekilde görülememekte.
- ??ini kaybetme korkusu: Bugün dijitalle?menin önünde ki en büyük engellerden bir tanesini, birçok çal??an?n yeni geli?en bu i? modelleri ve çal??ma süreçlerinde kendilerine yer olmayaca??n? dü?ünmeleri olu?turuyor. Bu da do?al olarak orta kademe yöneticilerin bu de?i?ime net bir direnç göstermelerine sebep oluyor.
- Maddi Yük: Özellikle ülkemizde, dijitalle?me ile ilgili yat?r?mlar?n döviz cinsinden olan maliyetlerinin yüksekli?i birçok firman?n bu tip yat?r?mlara uzak kalmas?na neden oluyor. Fakat ayn? firmalar?n en büyük eksikli?i, maliyetin hesaplanmas?nda sadece ürünün fiyat?na odaklan?lmas?, e?itim gibi temel maliyetlerin göz ard? edilmesi. Asl?nda e?itim maliyetlerine katlan?lmamas?, günün sonunda projenin çöpe gitmesine ve maliyetlerin çok daha büyük rakamlara ula?mas?na neden olur.
Dijital Dönü?ümü Yönetmek için Çözümler
Dijital dönü?üme ba?lamak ve ba?lad?ktan sonra dijital dönü?ümü yönetmek iki farkl? süreç. Fakat bu iki farkl? süreçte ba??ndan sonuna kadar ?irket liderinin sorumlulu?unda olan süreçler. ?irket liderinin de ya?anabilecek sorunlar? önceden kestirmek ve en ba??ndan önlem almak en büyük görevi.
Peki temel olarak baz? çözüm önerileri neler olabilir
- Dijital Geli?imden sorumlu Tepe Yöneticisi: Bu ki?i bir Genel Müdür Yard?mc?s? da olabilir bir Yönetim Kurulu Üyesi de. Fakat daha alt bir kademedeki yönetici olmamal?d?r. Karar verici olan, kendi bütçesi ile hareket eden ve ?irkete dijital vizyonu çizebilen bir yöneticiye ihtiyaç duyulmaktad?r. Burada ?irketlerin dü?ebilece?i en büyük hata Bilgi ??lem yöneticilerinin unvanlar?n? de?i?tirmekten ba?ka bir ?ey yapmamalar?d?r. Her ne kadar bilgi i?lem yöneticileri, kendilerinden beklendi?i üzere, teknik olarak güçlü insanlar olsalar da, yeni i? modelleri geli?tirmek, mü?teriye yeni hizmet modelleri üretmekte zay?f kalabilirler. Hem teknik bilgiye hem ticari bilgiye sahip bir bilgi i?lem yöneticiniz varsa çok ?ansl?s?n?z. Ama böyle bir yöneticiniz yoksa, dijital dönü?ümü yönetmek için i? modelleyebilen ama dijital vizyona sahip, ticari taraftan gelen bir yönetici çok daha do?ru bir seçim olacakt?r.
- D?? Dan??manl?k: Dijital bir vizyona sahip, teknik donan?ml? bir yönetici bulmak bugünlerde ki en problemli konulardan birisi. Bu nedenle bu hizmetin d??ar?dan sat?n al?nmas?, farkl? bir gözün sistemi d??ardan izleyerek yönlendirmesi güçlü sonuçlar üretecektir. Devaml? olarak yeni geli?meleri takip eden, yeni geli?melerin farkl? sektörlerde uygulanmas? konusunda nas?l yakla??mlar içinde bulunulabilece?i konusunda devaml? olarak fikir yürüten dijital dönü?üm dan??manl??? altyap?s? daha iyi sonuçlar elde etmenize imkan sa?layacakt?r.
- E?itim: Bu konu iki aç?dan çok büyük önem arz eder. ?lki hiçbir dijital dönü?üm projesinin e?itim aya?? olmadan tamamlanamayaca??n? rahatl?kla söyleyebiliyor olu?umuzdur. Yeni teknolojik ürünlerin kullan?m?, yeni i? yapma ?ekillerine çal??anlar?n al??t?r?lmas? bir zorunluluktur. Bunun yap?lmamas? durumunda projenin çöpe gidece?i net bir kesinliktir. ?kinci olarak da i?ten at?lma korkusu ya?ayan çal??anlar?n gösterebilece?i direnci k?r?lmas?d?r. Kendisine yat?r?m yap?ld???n? gören çal??an, i?ten ç?kar?lma korkusunu yenebilir, ö?renece?i bilgilerle gelecekte daha iyi bir kariyere sahip olabilece?ini dü?ünerek de?i?ime olan direncini k?rabilir.
- Ters Mentörlük: Mentörlük yada Ak?l Hocal??? bugüne kadar tecrübeli ve ya?l? ?irket yöneticilerinin alt kademelerde yer alan parlak çal??anlara bilgi aktar?m?nda bulunmas? temelinde ilerliyordu. Fakat geli?en dijital teknolojiler ve bu teknolojileri yeni jenerasyon çal??anlar?n daha kolay kullan?yor olmas?, ters mentörlük kavram?n? da ortaya ç?kard?.
- Dijital dönü?ememenin maliyetini hesaplamak: dijital olarak dönü?ümünü sa?lam?? firmalar?n elde ettikleri maddi kazançlarla ilgili yaz?n?n ba??nda biraz bilgi verdik. Dönü?ememenin maliyetinin büyüklü?ünü ise hesaplamak çok da mümkün de?il. Bu nedenle dijital dönü?üme devaml? olarak ayr?lacak mant?kl? bütçeler, ?irketinizin gelecekte ayakta kalabilmesi için temel önem arz etmekte.
Son Söz
Dijital dönü?üm ile ilgili süreçlere karar vermek ve bu sürece vizyoner bir liderlik yapmak ?irket üst yönetiminin görevidir. Bu görevi yaparken sadece yeni teknolojileri izlemekle yetinmemeli, ayn? zamanda ?irket içinde var olabilecek sorunlara da her daim haz?rl?kl? olmal?d?r. Dijital dönü?üm sanc?l? bir süreçtir ve ?irketin alt düzey çal??anlar? bu sanc?l? sürece kar?? her zaman savunma geli?tirirler.
?? ?daresi disiplininin kurucusu say?lan Peter Drucker’?n da belirtti?i gibi “Kültür stratejiyi sabah kahvalt?s?nda yer”. Dijital dönü?üme insanla ve kültürle ba?layarak liderlik edin.
